Το 1964 ήταν μόλις είκοσι χρονών. Είχε εισαχθεί στο πανεπιστήμιο της Μαδρίτης από τα δεκάξι του ως εξαιρετικός μαθητής. Ο Φράνκο ζούσε και βασίλευε. Την ίδια χρονιά γίνεται μέλος μιας ομάδας της ΕΤΑ (Euskadi Ta Askatasuna) που όμως δεν ήταν η ίδια η οργάνωση. Ήταν η εποχή που συναντιόταν με την αγαπημένη του στη γαλλική Αντάγια. Τα τριγύρω βουνά στα γαλλοισπανικά σύνορα επέτρεπαν στους νέους της εποχής να οργανώνουν πάρτι με πικάπ και σάντουιτς στα βουνά και να μπορούν να φλερτάρουν με κορίτσια. Ηταν όλοι τους από το Σαν Σεμπαστιάν. Η αστυνομία δεν τους πείραζε γιατί την περίοδο εκείνη η ΕΤΑ ακόμη δεν αποτελούσε κίνδυνο. Και καθώς δεν υπήρχε πανεπιστήμιο στη χώρα των Βάσκων οι Βάσκοι φοιτητές αναγνωρίζονταν μεταξύ τους στα πανεπιστήμια της Μαδρίτης, της Βαρκελώνης, της Θαραγόθα και της Σαλαμάνκα από τα χαρακτηριστικά επίθετά τους.

Ο Αντσόν γινεται μέλος της ομάδας μέσω ενός άλλου Βάσκου πατριώτη αλλά ειρηνιστή. Η επαφή τους γίνεται στο ξενοδοχείο Λόντρες του Σαν Σεμπαστιάν καθότι ο Αντσόν σπούδαζε στη Μαδρίτη. Στο Σαν Σεμπαστιάν ο Αντσόν έμπλεξε με πολλές παρέες διανοουμένων. Αργότερα θα καταλάβαινε ότι η ομάδα στην οποία ανήκε αποτελούσε το πολιτιστικό σκέλος της ΕΤΑ και η πλειοψηφία των Βάσκων φοιτητών της Μαδρίτης ανήκαν σ αυτό. Το μοντέλο της οργάνωσης είχε τέσσερα μέτωπα, το πολιτικό, το στρατιωτικό, το συνδικαλιστικό και το πολιτιστικό. Εκεί κατάλαβε ότι δεν επρόκειτο απλά για βασκιστές πατριώτες αλλά το πράγμα πήγαινε αλλού.

Το 1959 που ιδρύθηκε η οργάνωση είχε χαρακτήρα περισσότερο Σαβινιανό (από τον Σαβίνο Αράνα, τον ιδρυτή του βασκικού εθνικισμού) αλλά και με επιρροές από το Βιετνάμ, την Κούβα, την Αλγερία κλπ. Η βάση της ΕΤΑ ήταν έντονα εθνικιστική. Για τους Γερμανούς διανοούμενους της εποχής η ΕΤΑ αποτελούσε μία μία πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση γιατί όπως υποστηρίζει ο Αντσόν " Ηταν ρατσιστές ,όπως κι εκείνοι!" Η βασκική φυλή και η Αρία γερμανική φυλή είναι το ίδιο κόνσεπτ. Η Euskaleria βρισκόταν σε μία μόνιμη αποικιακή σχέση τόσο με την Ισπανία όσο και με τη Γαλλία και επιθυμούσε να απαλλαγεί από τους αποικιοκράτες. "Μόνο οι βόμβες θα αλλάξουν τη χώρα" πίστευαν. Και η τρομοκρατία ήταν μια τεχνική οδός που θα άλλαζε τη χώρα. Γι αυτό τα πολιτιστικά θέματα ενδιέφεραν πολύ την ΕΤΑ γιατί έτσι εμφανιζόταν ότι υπερασπιζόταν το βασκικό έθνος.

Η ιδεολογική βάση της ΕΤΑ της εποχής ήταν καταρχήν το μίσος προς την Ισπανία. Ρατσιστικό μίσος , όμως! Στη λογική ότι "Εσείς οι ισπανοί είστε κατώτεροι σε σχέση με εμάς τους Βάσκους". Από την άλλη ιδιαίτερα ελκυστικός μοιάζει ο ένοπλος αγώνας της Αλγερίας και του Βιετνάμ. Οι Βάσκοι, τους μιμούνται σ αυτό. Επειδή όμως το να βγουν να δηλώσουν δημόσια ότι είναι ρατσιστές δεν ακουγόταν καθόλου καλά μετά τη νωπή ακόμα εμπειρία του ναζισμού, έρχεται ένας Γερμανός γεννημένος στο Μπιλμπάο και ερευνητής της βασκικής φιλολογίας , ο Φεντερίκο Κρούντβιχ για να δώσει μια άλλη διάσταση. Το 1960 ο Κρούντβιχ έρχεται σε επαφή με δύο μέλη της ΕΤΑ στη βάση τους αυτονομιστές και υπέρμαχοι του ένοπλου αγώνα κατά της Ισπανίας. Ηταν ο Ελίας Γκαγιαστέγι και ο γιός του Ίκερ. Ο Κρούντβιχ δίνει τη λύση εκδίδοντας ένα βιβλίο to 1963 στη Γαλλία με τίτλο "Βασκόνια" ( παραδοσιακό όνομα της Χώρας των Βάσκων). Με το βιβλίο αυτό ο Γερμανός συγγραφέας υπερτονίζει το ζήτημα της βασκικής γλώσσας έναντι της φυλής. Στην ίδια όμως λογική και τα επιχειρήματα του εθνικιστή Σαβίνο Αράνα ( 1865-1903). Ενα παράδειγμα της αλλοίωσης είναι ότι ο Αράνα αποκαλούσε τους ισπανούς " μικροαυτιάδες" ( belarimochas). Ο Κρούντβιχ το αλλάζει και το μετατρέπει σε "euskeldun mochas" ( αυτοί που κατανοούν τη βασκική γλώσσα). Ιδρυτής του PNV του Βασκικού Εθνικιστικού Κόμματος , είναι ο Σαβίνο Αράνα.

Οι ιδρυτές της ΕΤΑ ήταν εθνικιστές ( οπαδοί του Σαβίνο Αράνα), παιδιά εθνικιστών, σπουδαστές και γηγενείς. Την περίοδο εκείνη στη Χώρα των Βάσκων η οικονομία ανθεί και ειδικότερα η βαριά βιομηχανία μέχρι το '70 που καταποντίζεται." Μακέτος" είναι το παρατσούκλι όλων των υπόλοιπων Ισπανών που καταφθάνουν στη Χώρα των Βάσκων αναζητώντας εργασία ως βιομηχανικοί εργάτες. Την οικονομική παρακμή του 70 όμως έρχεται να σώσει το 1981 η αναβίωση του " Concierto Vasco" μια οικονομική συμφωνία του Παλαιού Καθεστώτος σύμφωνα με την οποία 7 δις ευρώ κάθε χρόνο καταφθάνουν από τη Μαδρίτη στη Χώρα των Βάσκων. Μάλιστα η Καταλονία υποχρεούται να δίνει στη Χώρα των Βάσκων 1 δις ετησίως ως αλληλεγγύη στους Βάσκους. Γι αυτό και η Καταλονία αντιδρά με κάθε τρόπο. Οι Βάσκοι δεν επιστρέφουν τίποτα διότι στην ουσία δεν παράγουν τίποτα! Ομως το καθεστώς των Αυτονομιών του 1978 της δίνει δικαιώματα που μέχρι σήμερα κανείς δεν μπορεί να καταργήσει. Γι αυτό και οι σχέσεις των Αυτονομιών μεταξύ τους ειναι απολύτως ανταγωνιστικές και ιδιαίτερα έντονες.

Το 1967 το Movimiento Comunista που ανήκει στους κόλπους της ΕΤΑ ( ως γνωστόν το Κομμουνιστικό κόμμα Ισπανίας νομιμοποιείται μετά τον θάνατο του Φράνκο) κριτικάρει έντονα την αντεργατική πλευρά της ΕΤΑ, ως ρατσιστική. Γίνεται τότε και η πρώτη διάσπαση της ΕΤΑ και δημιουργείται η νέα ΕΤΑ (ΕΤΑ berri). Το 1968 όμως και πάλι γίνεται έντονη κριτική για τον ρατσιστικό της χαρακτήρα και η δεύτερη διάσπαση δεν αργεί να έρθει. Η ΕΤΑ , ελέγχεται τότε από κομμουνιστές αριστεριστές , που δεν είναι μαοϊστές. Πραγματοποιούνται έξι συνέδρια στα οποία προκύπτει ότι αριστερά και εθνικισμός πάνε παρέα. Στο τέλος όμως, μένει η ΕΤΑ των εθνικιστών με δύο μέτωπα. Το στρατιωτικό και το πολιτικοστρατιωτικό. Το 1972 μία ακόμα διάσπαση στέλνει βασικά στελέχη στα σπίτια τους.

Με το θάνατο του Φράνκο το 1975 τίθεται το ερώτημα : " Και τώρα τί κάνουμε;". Το δεύτερο μέτωπο αποφασίζει να συμμετέχει στην πολιτική αφενός και αφετέρου να συνεχίσει να σκοτώνει. Και τότε προκαλείται και άλλη διάσπαση στο δεύτερο μέτωπο. Στις εκλογές του 1977 αφενός παίρνουν μέρος , συνεχίζοντας όμως τις δολοφονίες. Μέχρι σήμερα οι εκτελέσεις έχουν ξεπεράσει τις 800. Τη δεκαετία του 70, μέλη της πολυδιασπασμένης ΕΤΑ προσεγγίζουν το κομμουνιστικό κόμμα. Το 1974 προκύπτουν οι Εuskocomunistas. Και ο Αντσόν γίνεται μέλος τους. Τραγική ειρωνία της ιστορίας πάντως είναι ότι πρώτο θύμα της ΕΤΑ στις 27/6/1960 ήταν ένα μωρό 22 μηνών που κάηκε δίπλα σε μια βαλίτσα με εκρηκτικά σε σταθμό τραίνου της Αμάρα στη Γκιπούθκοα.

........................

Πηγαίναμε συχνά στο Εουσκάδι με τον Αντσόν. Εουσκαλδούν ως το μεδούλι. Κι εκεί που κάποτε ήταν μέλος της ΕΤΑ στη συνέχεια μπήκε στις μαύρες λίστες της. " Άλλο είναι να σκοτώνεις "γκρίσες" (αστυνομία του Φράνκο με γκρί στολές) κι άλλο τον απλό κόσμο". Οι ιδεολογικοί της ηγέτες τότε είχαν φύγει τρέχοντας. "Στο σούπερ μάρκετ Hipercor το 1987 σκοτώθηκαν και παιδιά. Ποιός αγώνας; Είμαστε τρελοί; Ο Φράνκο πέθανε προ πολλού!"

Ο Αντσόν και πολλοί άλλοι είχαν γίνει στόχοι από το μιλιταριστικό σκέλος της οργάνωσης. Εχθροί του Εουσκάδι. Πανεπιστημιακοί και συγγραφείς οι περισσότεροι. Συνοδεία αστυνομικών έκαναν τα μαθήματα, άλλαζαν τη πρόγραμμά τους κάθε μέρα και οι βόμβες έσκαγαν κάθε μέρα. Όσοι έμειναν πίσω να ζουν στο Εουσκάδι, κάθε πρωί κοιτούσαν το κάτω μέρος του αυτοκινήτου τους, ο φόβος παντού κυρίαρχος. Μίσος και διχασμός στη βασκική κοινωνία.

Οι εκλογές στο Εουσκάδι και σε όλη τη χώρα ποτέ δεν ήταν μυστικές. Αν κάποιος πήγαινε πίσω από τη παραβάν σήμαινε ότι απέκλινε από την Ερι Μπατασούνα ή όπως αλλιώς την έλεγαν αφού είχε αλλάξει 14 ονόματα για να υπάρχει στο πολιτικό προσκήνιο. Ιδεολογικός βραχίονας της οργάνωσης. Τα ψηφοδέλτια απλωμένα μπροστά , οι χαφιέδες παντού για να χτυπήσουν την επομένη τους συγγενείς ή τον ίδιο τον ψηφοφόρο με μια βόμβα ή εν ψυχρώ με μια σφαίρα στο κεφάλι αν τυχόν και ψήφιζαν άλλο κόμμα.

Οι Herrico tabernas δεν σου σερβίριζαν μόνο μπύρα. Εκεί ακουμπούσαν κάθε βδομάδα σε φάκελλο οι μαγαζάτορες τον " επαναστατικό φόρο" για τον αγώνα. Από το απλό μαγαζάκι μέχρι τους μεγάλους επιχειρηματίες. Αν και για τους τελευταίους υπήρχαν οι απαγωγές. Θαμμένοι χρόνια σε ειδικά διαμορφωμένα υπόγεια κάτω από τη γή ( zulos) ακόμα κι όταν τα λύτρα πληρώνονταν η εκτέλεση δεν αργούσε. Όσοι γλύτωναν έβγαιναν σκελετωμένοι και σαστισμένοι στο φως της ημέρας και χρειάζονταν πολύ καιρό να συνέλθουν.

Ο Αντσόν θεωρούσε δικαίωμά του να καθόμαστε ελεύθερα στις καφετέριες των πλατειών στα βασκικά χωριά για καφέ ή μεζέ. Χρειάστηκε όμως πολλές φορές να σηκωθούμε και να φύγουμε καθώς ξαφνικά γέμιζαν οι διπλανές καρέκλες και τα τραπέζια, το σούσουρο -αφού ήταν γνωστός- άρχιζε κι οι καρέκλες όλο και πλησίαζαν επικίνδυνα. Το τηλέφωνό του παρακολουθούνταν συνεχώς, το άλλαζε κάθε τρεις και λίγο.

Στις 11/3/2004 τη μέρα που έγιναν οι τρομοκρατικές επιθέσεις της Αλ Κάιντα στη Μαδρίτη και σκοτώθηκαν 200 άνθρωποι είχα βγει για φαγητό το μεσημέρι με τον Αντσόν. Έμεινε δίπλα μου σε όλες τις ζωντανές συνδέσεις με την ΕΡΤ να μου λέει και να επιμένει ότι δεν ήταν επίθεση της ΕΤΑ. Διότι η οργάνωση δεν χτυπούσε με αυτόν τον τρόπο. Του έδειχνα το φαξ της Μονκλόα και του πρωθυπουργού Αθνάρ που έλεγε ότι ήταν η ΕΤΑ στη λογική του "Καλύτερο το γνωστό κακό από το άγνωστο καλό". Τον άκουσα.Και είχε δίκηο. Σε μία εβδομάδα ο Αθνάρ έχασε τις σίγουρες εκλογές και ο Θαπατέρο έγινε πρωθυπουργός. Ο Αντσόν είναι διεθνώς ένας από τους ειδικούς στην τρομοκρατία. Απ όπου κι αν προέρχεται.

Τώρα τον κυνηγούν οι φανατικοί ισλαμιστές. Τρέχει παντού σε διαλέξεις για να μιλά εναντίον της τρομοκρατίας. Τις προάλλες επέστρεψε από το Αφγανιστάν. Τρέχει σε όλο τον κόσμο για να επιμορφώνει. Γράφει βιβλία. Και από σήμερα είμαι σίγουρη ότι θα κοιμάται πιο ήσυχα...

*Το Αντσόν ήταν το ψευδώνυμό του ως μέλος της οργάνωσης.

Πηγή: https://makrinaria.blogspot.gr/2017/03/blog-post_17.html