Το Μaestrazgo είναι μία ορεινή περιοχή με άγρια ομορφιά και μεσαιωνικές κωμοπόλεις στη νότια Αραγονία και τη βορεινή γωνιά της αυτόνομης περιφέρειας της Βαλένθια. Το όνομά της σημαίνει Επικράτεια των Μεγάλων Μάγιστρων (Κυρίων). Οι Ναϊτες, οι Ιππότες του Αγίου Ιωάννη και οι Ιππότες του Καλατράβα δρούσαν εδώ και είχαν κτήσεις στη μεθοριακή ζώνη για την οποία πολεμούσαν επί αιώνες οι Χριστιανοί και οι Μαυριτανοί. Στην ιστορία της Ισπανίας κατά τα τελευταία στάδια της Ανακατάκτησης οι Ιππότες αυτοί της Στρατευμένης Εκκλησίας κατέχουν μία ξεχωριστή θέση.

Οι Ναΐτες άρχισαν σταδιακά να αποκτούν μεγάλες εκτάσεις που τους τις παραχωρούσαν οι ηγεμόνες της Αραγονίας σε αντάλλαγμα για τον ενεργό ρόλο τους στην Ανακατάκτηση. Επιπλέον, το τάγμα πλούτισε ακόμα περισσότερο με δώρα και δωρεές διάφορων μορφών. Στις δωρεές περιλαμβάνονταν χρήματα, άλογα και όπλα και πολλές ήταν κληροδοτήματα διάφορων αδελφοτήτων, που άρχισαν να σχηματίζονται στα μέσα του 12^ου αιώνα και αναπτύχθηκαν σημαντικά τον επόμενο.

Η τάση άρχισε το 1064, όταν ο τότε πάπας έκανε αρκετές παραχωρήσεις σε όσους Γάλλους ιππότες δέχτηκαν να πολεμήσουν εναντίον των μουσουλμάνων της Αραγονίας. Έτσι, οι ιππότες ξεκίνησαν ονειρευόμενοι «τα κάστρα τους στην Ισπανία». Λίγο μετά την Πρώτη Σταυροφορία του 1097, τα τάγματα των Ναϊτών και των Ιωαννιτών της Μάλτας ιδρύθηκαν στους Αγίους Τόπους. Οι Ναϊτες εξασφάλισαν την πρώτη παραχώρηση γης στην Ιβηρική Χερσόνησο το 1149 στην Καταλονία. Ακόμα πιο πρίν, ο Αλφόνσος ο Μαχητής, βασιλιάς της Αραγονίας που πέθανε χωρίς διάδοχο το 1131, είχε κληροδοτήσει ολόκληρη την περιουσία του από κοινού στους Ναΐτες, τους Ιωαννίτες και στον Πανάγιο Τάφο. Όμως οι ευγενείς της Αραγονίας κήρυξαν άκυρη τη διαθήκη και έστεψαν ως διάδοχο τον αδερφό του, Αλφόνσο Ραμίρο τον Μοναχό, αναγκάζοντάς τον να απαρνηθεί την εκκλησία για να παντρευτεί και να αποκτήσει γιο και διάδοχο.

ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΤΩΝ ΝΑΪΤΩΝ

Συνοδευόμενο από παράξενα σύμβολα και τελετές και οκταγωνικές εκκλησίες, με πρότυπο τον Πανάγιο Τάφο της Ιερουσαλήμ, το δίκτυο εξαπλώθηκε γρήγορα σε όλη την Ισπανία. Μία από τις καλύτερες εκκλησίες των Ναϊτών είναι η Vera Cruz, έξω από τα τείχη της Segovia. Η όμορφη μικρή εκκλησία Eunate, στο Δρόμο των Προσκυνητών στη Navarra, είναι χτισμένη σε ρυθμό Ναϊτών, μολονότι την έχτισαν οι Ιππότες του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ για όσους πέθαιναν στη διάρκεια ενός προσκυνήματος. Πολλά ισπανικά κάστρα έχουν ναΐτικη καταγωγή. Το πιο εντυπωσιακό είναι της Ponferrada στη Leon. Οι Ναΐτες ενδιαφέρονταν για τις απόκρυφες επιστήμες και υποστήριζαν τόσο τους Εβραίους, όσο και τις μαυριτανικές κοινότητες που υπήρχαν σε χριστιανικές περιοχές.

ΑΛΛΑ ΤΑΓΜΑΤΑ

Στο μεταξύ σχηματίστηκαν και άλλα τάγματα, καθαρά ισπανικά. ’Οταν οι Ναΐτες παραδέχτηκαν ότι δεν μπορούσαν να κρατήσουν άλλο το φρούριό τους στο Calatrava, νότια της Ciudad Real, ο ηγούμενος του Fitero, στη Ναβάρα, πρώην στρατιώτης, πραγματοποίησε μια ηρωϊκή άμυνα. Ένα νέο τάγμα, των Ιπποτών του Calatrava, ιδρύθηκε το 1158. Οι νέοι ιππότες, που ακολουθούσαν τους αυστηρούς κανόνες των Βενεδικτίνων, έχασαν τελικά το φρούριο από τους Μαυριτανούς αλλά το ανακατέλαβαν τον επόμενο αιώνα και το αναστήλωσαν σαν ιερό μοναστήρι-κάστρο. Οι Ιππότες του Alcantara σχηματίστηκαν το 1165, ενώ το τάγμα του Santiago ιδρύθηκε στο Caceres το 1170. Στο μεταξύ, οι Ιππότες του Αγίου Ιωάννη κατέλαβαν ένα ισχυρό κάστρο στην Consuegra της La Mancha. Σχεδόν όλα τα τάγματα είχαν εκτάσεις στο Maestrazgo.

ΑΠΕΙΛΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΠΙΕΣΗ

Οι Ναΐτες έγιναν με τον καιρό εξαιρετικά ισχυροί. Τους κατηγόρησαν για δεκάδες αδικήματα, από σοδομισμό μέχρι σατανισμό, και στις αρχές του 14^ου αιώνα ο πάπας αποφάσισε να τους περιορίσει. Στην Ισπανία, όσοι δεν αποκήρυσσαν το τάγμα δικάζονταν ως αιρετικοί στον Παλιό Καθεδρικό της Σαλαμάνκα. Ισπανικά τάγματα, μεταξύ των οποίων οι Ιππότες του Montesa, έσπευσαν να καλύψουν το κενό που δημιουργήθηκε. Συνέχισαν να πολεμούν για το χριστιανισμό, αλλά απέκτησαν και εκείνοι υπερβολική ισχύ. Οι επικράτειές τους ήταν τεράστιες, έλεγχαν εμπορικές οδούς και είχαν εξαιρετικά ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις. Η παρακμή τους ήρθε με τους Καθολικούς Βασιλείς. Το 1476, ο θάνατος του μαρκησίου του Βιγιένα, Μεγάλου Κυρίου του τάγματος του Σαντιάγο, δημιούργησε ένα κενό στην κορυφή. Καθώς η συνοδός του συσκεπτόταν για την επιλογή του διαδόχου του – στο μοναστήρι/αρχηγείο του Ucles , στην Castilla - La Mancha – η νεαρή βασίλισσα Ισαβέλλα έφτασε από το Valladolid και έπεισε τα μέλη της συνόδου – μετά από αρκετές πιέσεις – να εκλέξουν τον σύζυγό της, Φερδινάνδο. Ο Φερδινάνδος είχε ήδη εκλεγεί επικεφαλής των Ιπποτών του Calatrava και του Alcantara και έτσι κατάφερε να ελέγχει όλα τα τάγματα και να περιορίσει τη δύναμή τους. Από τη βασιλεία του Καρόλου Ε’ και μετά, τα τάγματα έγιναν καθαρά τελετουργικά, χωρίς ουσιαστική ισχύ.

Πηγή: ‘’Χρυσοί Ταξιδιωτικοί Οδηγοί’’