Στις 10 Οκτώβρη γιορτάζεται μια σημαντική επέτειος στην Κούβα: El Grito de Yara (κάλεσμα της Γιάρα). Πρόκειται για την διακήρυξη της κουβανικής ανεξαρτησίας από τον Κάρλος Μανουέλ ντε Σέσπεδες, τη νύχτα της 9ης προς 10η Οκτώβρη 1868 στη φυτεία Ντεμαχάγουα, γεγονός που οδήγησε στον Α' Πόλεμο Ανεξαρτησίας ή Δεκαετή Πόλεμο (1868-1878).
Εκεί ο κτηματίας Σέσπεδες εκφώνησε το μανιφέστο του Επαναστατικού Συμβουλίου της Νήσου Κούβας, τις ιδέες και τους στόχους του επαναστατικού κινήματος που επιζητούσε την ανεξαρτησία βασισμένο στην ισότητα όλων των ανθρώπων, λευκών και μαύρων, κουβανών και ισπανών, σύμφωνα με τις ανθρωπιστικές ιδέες του πατέρα Φέλιξ Βαρέλα (1788-1853), μεγάλου υπέρμαχου της κατάργησης της δουλείας.
Η αρχική πρόθεση του Σέσπεδες και των 600 περίπου συντρόφων του ήταν να καταλάβουν τη στρατηγικής σημασίας πόλη Μανσανίγιο. Η απώλεια του αιφνιδιασμού, η απειρία και έλλειψη οπλισμού καταδίκασαν σε αποτυχία αυτή την προσπάθεια. Τότε οι κουβανοί επαναστάτες κατευθύνθηκαν προς τους πρόποδες της Σιέρρα Μαέστρα, με σκοπό να ανασυντάξουν και να ενισχύσουν τις δυνάμεις τους. Αιφνιδιάστηκαν όμως κοντά στο χωριό Γιάρα από ισπανικό στρατιωτικό απόσπασμα προερχόμενο από το Μπαγιάμο. Αυτή η αναμέτρηση προκάλεσε αίσθηση στην Αβάνα αλλά και στη Μαδρίτη, με αποτέλεσμα το ξεκίνημα του Α΄ Πολέμου Ανεξαρτησίας της Κούβας να συνδεθεί περισσότερο με τη Γιάρα και λιγότερο με τη Ντεμαχάγουα.
Με την ευκαιρία της 145ης επετείου, ξανάνοιξε τις πόρτες του το μουσείο που στεγάζεται στο σπίτι που γεννήθηκε ο Κάρλος Μανουέλ ντε Σέσπεδες, ο οποίος θεωρείται Πατέρας της Κουβανικής Πατρίδας. Τους τέσσερις τελευταίους μήνες στο μουσείο γίνοταν εργασίες συντήρησης.
Οπως είπε ο γνωστός ιστορικός Άλντο Ντανιέλ Ναράνχο, στις 10 Οκτώβρη 1868 ο Σέσπεδες, γεννημένος στις 18 Απριλίου 1819, διακήρυξε στη φυτεία ζαχαροκάλαμου της Ντεμαχάγουα, κοντά στην πόλη Μανσανίγιο, την ανεξαρτησία της Κούβας και έδωσε την ελευθερία στους δούλους του.
Αυτή η τελευταία ειδικά ενέργεια χαρακτηρίστηκε από τον Εθνικό Ήρωα Χοσέ Μαρτί ως μεγαλειώδης και ήταν η πιο αποφασιστική για να δώσει στην ένοπλη εξέγερση το χαρακτήρα κοινωνικής επανάστασης.
Ο Ναράνχο τόνισε ότι το Μανιφέστο της Ντεμαχάγουα, το οποίο διαβάστηκε από τον Iniciador (πρωτοπόρο, μυητή) Σέσπεδες, κατέδειξε τη διεθνιστική διάσταση της Επανάστασης, αναφέροντας ότι "Η Κούβα φιλοδοξεί να γίνει έθνος μεγάλο και πολιτισμένο, για να τείνει χείρα φιλίας και καρδιά αδελφική σε όλα τα υπόλοιπα έθνη".
Στις 9-10 Οκτώβρη του 1868, σύμφωνα με τον ιστορικό, εκδηλώθηκαν και άλλα κινήματα εξέγερσης στη σημερινή επαρχία Γκράνμα, σύμφωνα με το σχέδιο του Σέσπεδες, του οποίου το επαναστατικό κάλεσμα είχε αντίκτυπο στο μισό ανατολικό τμήμα της Κούβας. Εκείνη η επανασταση μπορεί να μην πέτυχε τους βασικούς στόχους της - εθνική ανεξαρτησία και κατάργηση της δουλείας - αλλά σηματοδότησε τη γέννηση μιας εθνικής συνείδησης.
Μαζί με τον Σέσπεδες, τιμούνται ακόμα οι Φρανσίσκο Βισέντε Αγκιλέρα, Περούτσο Φιγερέρο, Μπαρτολομέ Μασό, Βισέντε Γκαρσία, Καλίξτο Γκαρσία και άλλοι ηγέτες του Μεγάλου Πολέμου (1868-1878).
Πηγή: Prensa Rebelde